m./f., adv., adj. & conj.
I. M./F.
A. temp.
(1) Keit amzer : si longtemps.
●(1710) IN I 30. queit amser a yoa aba edo ar bed.
(2) Er c'heit-se : pendant ce temps-là.
●(1954) LLMM 47/43. Er c'heit-se, e oa erru ar Roue.
(3) Abaoe ar geit, ar c'heit : depuis le temps.
●(1972) SKVT I 61. abaoe ar geit ez eus anv anezhañ. ●(1974) SKVT III 53. abaoe ar c'heit ma'z omp aet e chil !...
(4) Er c'heit amzer-mañ : pendant ce temps-ci.
●(1910) MAKE 8. Er c'heit amzer-man, Kolaïg a zo ken dinec'h ha tra.
(5) Er c'heit amzer-se : pendant ce temps-là.
●(1910) MAKE 106. epad ar c'heit-amzer-ze. ●(1924) ZAMA 30. Er c'heit amzer-ze.
(6) Evit ar c’heit : pendant ce temps.
●(1929) EMPA 7. evid ar c'heit e vin e-dro d'ar pakadennou-man !
(7) En ur geit : pendant ce temps.
●(1886) RECe vii 340. Mar carétt menn gortoss m'em bou eun ur guéhétt / Garotæt Lucifærr hag é oll consortétt, tr. (RVUm III 376) «Enn ur guéhétt doit signifier "pendant ce temps". quéhétt est ici un substantif féminin.»
(8) Bout (de temps).
●(1732) GReg 295b. Il y a une grande distance de tems d'ici là, tr. «Ur guéhyd vras a so, ou, ur guéhyd vras à amser ahan d'y.»
B. spat.
(1) Distance.
●(1732) GReg 295b. Il y a une fort grande distance d'ici là, tr. «Ur guéhyd vras a so ac'han d'-y.»
●(1907) FHAB Mezheven 97. eur c'heit ha ne c'heller ket da vuzula. ●(1907) FHAB Gwengolo 196. petra eo eun hevelep keit. (...) An heol goulzkoude a zo bet lakeat er c'heit a ranker diouzomp.
(2) Da geit-se : si loin que çà.
●(1995) BRYV III 35. (Milizag) an hen-mañ-hen a zo eet da Bariz, O va Doue ! n'eo ket posub alato, da geit-se !
(3) A geit : de si loin.
●(1872) FHB 407/332a. ar Werc'hez a deuent a-geit da enori.
(4) A geit all : de si loin.
●(1894) BUZmornik 373. p'oc'h deuet euz a geit all.
II. Adv.
(1) Autant.
●(1864) SMM 91. Jesus-Christ ne c'houl ket keit hag ar bed. ●(1867) MGK 49. A labour keid ha dek. ●(1878) EKG II 58. da gomz keit divar benn he dad koz. ●(1893) IAI 109. e tale eur sklavour keit hag eur mestr.
●(1925) FHAB Mezheven 228. pante, panteou, ger anavezet gant an holl e Gorre-Leon hag a dalv, e brezoneg, keit hag ar ger «assemblée» e galleg.
(2) Si loin.
●(1908) CDFi 04 janvier 1d. kalz katoliked a oa republikaned a galoun, ha kaz re all, hep mont keit (…).
(3) Evit a geit zo =
●(1864) SMM 155. Evit a gueit so eo savet ar Vreuriez, hon eus guelet ken alies a hini o caout eur maro mad dre he sicour, ma ve re hir cals coms anezo oll.
(4) Betek keit(-se) : si loin.
●(1869) SAG 51. Ho, nan, autrou ; ne dan ket bete keit-ze. ●(1879) BMN 45. en em lacaat e stad vad abarz mont beteg keit.
(5) N'eus ket a geit-se : il n'y a pas si longtemps que ça.
●(1942) LANB 10. N'eus ket a geit se : kant vloaz.
(6) Tant de différence (entre eux).
●(1926) FHAB C'hwevrer 49. lakat da goata tud hag a zo grêt ken dishenvel o sperejou, tud hag a zo keit etrezo a-wechou.
(7) [au dimin.] Autant de temps.
●(1932) BRTG 81. Dén erbet én ti ne gompren panaus é ma deit er ribotad é ker kehetig amzér.
(8) Keit ha tout : le maximum.
●(1868) FHB 196/315b. pa zebrer bara diou veich ar zizun, setu keit ha tout.
(9) Keit all : si longtemps.
●(1880) SAB 65. an Doue Salver, gortoed keit all.
III. Adj.
(1) Aussi long.
●(1499) Ca 168b. [quehidell] Jtem. equelongus / ga / gum. g. si long. b. quehit.
●(1846) BAZ v. choum a ra bepret en eul levr keit ha Buez ar Zænt meur a faot.
(2) Épith. Plouz keit : paille de couverture, chaume.
●(1890) MOA 370b. Paille longue destinée à couvrir les maisons, tr. «plouz-keid (paille d'égale longueur).»
●(1910) MAKE 88. great (...) e doen gant plouz keit.
IV. Loc. conj.
(1) Keit ma : tant que, aussi longtemps que.
●(1621) Mc 89. quehit maz deu da perseueriff en gracc.
●(1900) MSJO 160. N'eo ket souezus eta e choazas Jesus al leac'h-se evit chom keit ma vije en arlu. ●248. keit ma chomas ar Verc'hes var an douar (...) sant Joseph a ziskennas bep ploas eus an Eñv.
(2) Keit ha ma : tant que, aussi longtemps que.
●(1576) Gk II 118. quehit ha ma chommo obstinet en é heresy, tr. «tant qu'il restera obstiné dans son hérésie.»
●(1869) HTC 257. Jesus a jomas er bez keit ha m'oa bet jonas e cof ar pesk. ●289. roët he c'her da veza ganthi keit ha ma chomo ar bed-ma en he za. ●(1872) ROU 104a. Autant que je puis... Keit ha ma c'hellan memori.
●(1900) MSJO 248. rag Mam Jesus n'helle gouzañv ken kaos nemet hounnes keit a ma vankas dezhi ar guel eus he Doue. ●(1905) PERS 183. Derc'hel a rin keit ha ma c'hellin. ●(1910) BUJA 36. keit ha ma plijo ganti. ●(1921) PGAZ 10. Keit ha ma vezo guelet ar c'hiz vad-se en Eussa. ●87. Keit ha ma padaz brezel mil eiz kant dek ha triugent. ●(1928) SFAA 77. keit ha ma padas ar burzud.
(3) E keit ma : tant que, aussi lontemps que.
●(1752) PEll 472. E Keheit ma veviñ, tr. « pendant toute la durée de ma vie. »
(4) Keit evel ma : tant que.
●(17--) TE 170. er Grechénion péré e grèd é ma permettét dehai digarg quehæd èl ma carant ou haz hac ou vanjance ar ou berdér. ●435. hac e vou continuét én Ilis quehæd èl ma padou.
(5) Etre keit ma : tant que.
●(17--) VO 107. De virét hou lézèn tré-quehent ma vein bihuë.
V.
(1) Keit hag ac'hann da warc'hoazh : voir warc'hoazh.
(2) Keit hag hiziv da warc'hoazh : voir warc'hoazh.
(3) Keit hag ac'hann d'al loar : voir loar.
(4) Keit hag ac'hann da Foar an Nec'h : voir foar.