m./f. & prép. –où
I. M./F.
A.
(1) Pression.
●(1906) HIVL 158. ne oé ér mél eskern droug erbet, mes èl ma oé neoah goask ar er vélen-sé hag èl mé ma hi en des bili ar er nerhenneu, é kavé get hou é oé en dra-sé e oé kauz ma oé marù é ziùhar.
(2) Oppression.
●(1530) Pm 220. lamet a goasq, tr. «délivré d'oppression.»
(3) Bezañ er gwask, e gwask : avoir des difficultés, être accablé.
●(1866) FHB 61/70a. hep douet he vreur a zo er wask. ●(1872) GAM 47. Ar rouanteleziou all a vusc'hoarze o velet ar Frans e beac'h hag e goask. ●(1890) MOA 102a. Il est accablé, tr. «e goask ema.»
●(1911) BUAZperrot 72. an dleourien er gwask. ●(1913) FHAB Ebrel 122. pa vez eleiz o rei an dourn an eil d'egile, e rear traou burzudus ha den ne vez er gwask. ●(1932) FHAB Kerzu 497. Evit ma ne vezo den e gwask, eo mat lakat pep tra en e blas, hag ar bec'h e kreiz ar c'hravaz ! ●(1935) FHAB Du 348. ar re a ra ar brezel eo ar re a oar ervat ne vezint ket er gwask endra ma pado hag e c'hellint zoken dastum arc'hant e gwad ar vrezelourien. ●(1964) BRUD 18/32. marteze pa vo bet er wask e teuio dezi eur begad furnez.
(3) Kaout gwask = kaout poan.
●(1895) FOV 240. Liès em bezé goask, tr. «Souvent ce n'était pas sans peine.»
●(1912) RVUm 327. Imbrill goudé Pask, / Tud ha loñned en devé goask (Pluv[igner]).
(4) Bezañ e gwask ar poanioù : être accablé de douleurs.
●(1866) FHB 57/36b. evel-se ive e vije e doug he oll buez e goasc ar poaniou.
(5) Ober gwask = ober poan.
●(1896) HIS 61. énebour erbet ne hellè gobér goask dehé.
●(1925) VINV 41. Ind ou des en tu de lakat ur galon de blégein dehé hemb gobér rè a hoask dehi.
(6) Lakaat, teurel gwask war ub. : oppresser qqn.
●(1913) HIVR 9. a pe fauté dehé lakat goask ar ou sujité. ●(1922) FHAB Gouere 216. Eun dervez avat e voe laket gwask warnan gant soudarded distro eus ar brezel. ●(1922) EOVD 238. én tantasion, en diaul e daul goask arnamb.
(7) Presse, foule.
●(1732) GReg 751b. Presse, foule des gens qui se pressent, tr. «goasq.»
B. (domaine de l'édition)
(1) Ar wask : la presse, les journaux.
●(1935) BREI 425/2b. Ar c'helaouennou, pe ar wasg, o deus o zud karget eus al labour-se.
(2) Deuet er-maez eus ar wask : paru.
●(1949) KROB 5/12. deuet eo pelloc'h er maez eus ar wask al levr nevez a c'hortozed pell 'zo.
II. M.
(1) Fissure, fente, lézarde, inserstice.
●(1868) FHB 167/86b. plench hag a ioa goascou discloz etrezho. ●(1876) TDE.BF 261a. Gwask, s. m., tr. «Joint entre deux pierres maçonnées. E gwask ar vein, dans le joint de deux pierres maçonnées ou deu pierres superposées naturellement.» ●(1889) ISV 347. peder pe bemp contellasen e goask ho gouriz.
●(1907) MVET 16. Pa yud an avel viz dre wask an nor zerret. ●(1923) KTKG 8. ar ieoten kuzet e guask ar roc'h. ●(1928) BFSA 72. gwaskou o tigeri er mogeriou. ●(1943) SAV 28/38. azezet e gwask an daol.
(2) =
●(1907) AVKA 242. Bea oa ur pentiegez, a blantas ur winien, a lakaas endro dehi ur c'hae, a gleuzas ur wask hag a zavas un tour evithi.
(3) Abri.
●(1925) FHAB Ebrel 127. eun nebeudig gwez, met en o gwaskou ne ziouane, kerkent all, nemet drez gouez ha koz tammou spern fall.
(4) E gwask : à l'abri.
●(1866) FHB 63/84a. Neuze ez eont da buchat e goask eur roc'h.
III. Loc. prép. Dre-wask : parmi, à travers.
●(1866) FHB 78/202a. ez eas dre eur voazen vor tro distro dre voasc ar c'herreg. ●(1872) ROU 106b. A trav[ers] les barreaux, tr. «dre voasc ar bizier.»
IV.
(1) Chom e fri er wask : voir fri.
(2) Lakaat re hir e viz er gwask : voir biz.
(3) Bezañ e viz er gwask : voir biz.