v. tr. d.
I.
(1) Colorer, teindre.
●(1499) Ca 127a. Liuaff. g. colourer taindre. ●(1633) Nom 122a. Sufficere lanam medicamentis : teindre ou mistionner la laine : liuaff an gloan.
●(1659) SCger 27b. colorer, tr. «liua.» ●116a. teindre, tr. «liua.» ●157a. liva, tr. «teindre.» ●(1732) GReg 181a. Colorer, donner la couleur, tr. «Liva. pr. livet. Van[netois] Liuëiñ. pr. liuët.» ●221a. Donner couleur à une chose, tr. «Liva un dra. Van[netois] liüeiñ.» ●908b. Teindre, tr. «Liva. pr. livet. van[netois] liüeiñ.» ●Teindre en noir, tr. «Liva ê du.» ●(1774) AC 42. ne liou quet an lian guen, tr. «ne teint point le linge blanc.»
●(1849) LLB 1018. En heol, én ur griwat, ou liw ged é duemder. ●(1896) HIS 32. hui e liùou trezeu ha posteu en nor ag hou ti.
●(1910) MAKE 43. eur berniad kloz a livas e gwen baro an aotrou. ●(1925) BILZ 106. koltari, liva ar vag vihan pe an hini vras.
(2) spécial. Peindre.
●(1911) SKRS II 23. Eun den, hag a ioa he vicher ober ha liva taolennou. ●(1911) BUAZperrot 812. An daolennerien vrudeta, pa veze meneg ganto da liva pennou ar zent var o lien. ●(1912) MMPM 25. liva eun daolen gaër.
►absol.
●(1925) FHAB Gwengolo 245. Ouspenn skriva, e kare liva.
(3) Maquiller, farder.
●(1792) HS 137-138. er vouéss malheuruss (...) e hum laquass de hum alége, ha de liüein hé deulagat.
II. sens fig.
(1) Déguiser, farder.
●(1872) GAM 21. liva komzou brao d'ar Prefed.
●(1906) BOBL 05 mai 85/1b. elec'h dond d'esa liva kojou d'in-me. ●(1910) MBJL 216-217. [ar bobl] touellet ha dallet gant strakerien a c'houve livan kaer o c'homzo. ●(1944) ATST 28. Me a livo komzoù flour d'ar voereb.
(2) Livañ ar wirionez : farder, maquiller, travestir la vérité.
●(1910) MBJL 6. Laradenno hepken he deus da gontan d'imp, livet m'eo bet ganti ar wirione.
(3) Livañ ur gaou, gevier : dire un, des mensonges.
●(1890) MOA 150b. Broder des mensonges, tr. «liva gevier.» ●201a. Débiter des mensonges, tr. «liva gevier.»
●(1902) PIGO I 4. Mar n'ouveez ket livan eur gaou. ●161. Me 'gred hoc'h c'hoaz o livan gevier. ●(1905) IVLD 88. laosket em euz ac'hanout da liva da c'hevier. ●(1936) TKAL I 81. liva ar gevier d'ezan bern war vern. ●(1959) TGPB 79. Mar don bremañ o livañ gevier, ra vezo nac’het ouzhin va lodenn eus an eürusted beurbadus !
III. Livañ gevier : dire des mensonges.
●(1922) KAAG 21. O liva gevier d'ar gristenien. ●(1970) BHAF 109 (T) E. ar Barzhig. Med evel ma oan memez tra re yaouank evid beza barreg da liva gevier.