f. –ioù
I.
(1) Humeur physiologique.
●(1499) Ca 114b. Humor. g. humeur. ●(c.1500) Cb 42a. ga. enfle de mauuais humeurs. bri. coeffuet dre drouc humezr. ●(1633) Nom 258b. Catharrus, distillatio : catharre, distillation des humeurs : catharr, distilation á humeuryou. ●Grauedo : distillation du cerueau, pesanteur de teste : distilation á ceruell, pa vez pounner pen vn dent (lire : den) gant humeuryou.
●(1659) SCger 67a. humeur, tr. «humor.» ●(1732) GReg 504a-b. Humeur, substance fluide du corps, tr. «Humor. p. humoryou. Van[netois] imur. p. yëu.» ●Les quatre humeurs du corps : le flegme, ou la pituite, le sang, la bile, la mélancolie, tr. «Ar pévar humor a zeu da leiza corf dèn a so 1. ar flumm, pe ar c'hraust, 2. ar goad, 3. an apotum, 4. ar velcony.»
(2) Colère.
●(18--) CST 65. trec'het gant e imor, e lammas er porz, rak gouzout a rae an doareou. ●(1922) EOVD 144. Kastiein get imur. ●(1922) FHAB Du 328. dizac'ha eun imor fall dastumet pell a oa. ●(1945) DWCZ 20. Eur c'hofad imor a zo enni.
(3) Humus.
●(1732) GReg 504b. Les plantes se nourrissent de l'humeur de la terre, tr. «Ar planteyz, an oll lousou, ha car guéaut, a so maguet gand an humor eus an douar.»
II. [en locution]
(1) Bezañ en imor =
●(1870) FHB 290/227a. evel eur penn kegin ne oar nemet ragachad ha braead dioc'h ma vez en imor.
(2) Bout en imor ouzh ub. =
●(1790) MG 165. pe ouiehèn pihue en dès disclæriét teoh en e mès ur galand, ne vehèn quet paud én imur doh-t'ou.
(3) Bout en imor da : être d'humeur à.
●(1912) DIHU 89/163-164. Ne oen ket én imur d'hou kuélet é timéein d'er vroh-sé.
(4) Kemer imor : se fâcher.
●(1856) GRD 90. en distérran fal-vin, ur gonz, un tamig disprisance ou laca de guemér imur ha de chiffein.
(5) Kemer imor ouzh ub. : se fâcher contre qqn.
●(1818) HJC 255. ac Iahan ac e gueméras imur doh en deu vrèr-ce.
●(1922) EOVD 72. a pe hrei unan benak disprizans anehan, ne gemerein ket imur dohtou. ●(1973) LIMO 16 juin. ol en dud en devoè kemeret imur dohton.
(6) Kabestrañ, plegañ e imor : maîtriser, fléchir son humeur.
●(1905) KANngalon Ebrel 364-365. kabestra hon imor. ●(1906) KANngalon Genver 20. poagnit eveldhi da gabestra hoc'h imor. ●(1920) KANNgwital 205/110. an oll a ioa mantret ouz e velet o plega e imor.
(7) Gwaskañ, moustrañ, pouezañ war an imor = trec'hiñ warnañ.
●(1790) MG 383. Er honzeu-ze en doai me fiquét, ha tantét oèn bet de fachein : mæs guet secour Doué, me bouisas ar me imur.
●(1855) BDE 843. red-é goasquein ar en imur eit bihuein mad guet pep-sort tud.
●(1905) KANngalon Ebrel 368. o voustra var hon imor. ●(1911) SKRS II 115. keit ha ma padas an ofiz, e voaskas var e imour.
(8) Derc'hel imor : rester fâché, être rancunier.
●(1982) TKRH 127-128. Feulz un tamm met na zalc'he ket imor.
(9) Kaout imor da =
●(1955) STBJ 32. Deltu a oa ganti pe, evit komz sklaeroc'h, imor he devoa da gas al labour en dro hag an traou da benn.
(10) Bezañ imor ober udb. en ub. =
●(1955) STBJ 180. Imor en em ganna a oa ennon ha ne oan ket troet da blada.