v.
I. V. intr.
(1) Se hâter.
●(14--) N 287. Rac se hastomp, na tardomp quet, tr. «Hâtons-nous donc, ne tardons pas.» ●(1464) Cms (d’après GMB 314). Hastat, se hâter. ●(1499) Ca 7b. Ampressaff. vide in hastaff cest tout vng. ●108b. Hastaff. g. haster. ●(1557) B I 573. Hastet ne fell quet arretaff, tr. «allons, il ne faut point s'arrêter.» ●(1580) G 483. An marou synchat a hast bet ho face, tr. «La mort constamment se hâte devant votre face.»
●(1659) SCger 65b. haster, tr. «hasta.» ●(c.1718) CHal.ms i. expedier depescher, tr. «hastein, depechein deoüiein.» ●(1783) BV 3554. ret uou din hastan prest. ●(17--) EN 2785. delhomb tom, hac astomb ; quomans a ra scuisan, tr. «tenons chaud, et hâtons-nous, il commence à se fatiguer.»
●(1849) LLB 363. Peb unan e zeli hastein keti ketan. ●(1850) MOY 303. Hast, boed ar c'hos counnar. ●(1876) TDE.BF 281b. Hasta, v. n., tr. «Se hâter.»
●(1903) MBJJ 31. laret d'an dilerc'herien hastan. ●(1928) LEAN 120-121. Evelato ar vedesined a zisklerias n'oa ket ezomm da hasta, e c'helle harpa c'hoaz. ●(1949) SIZH.llmm 37. D’an ampoent e oa ur manac’h bihan, echu gantañ diboultrennañ an aoterioù rikamanet gant aour, o hastout dre ar vali greiz, davet traoñ an iliz, da serriñ dor vras ar straed.
(2) Se hâter de.
●(17--) EN 2783. Astomb mont voar e lerch, tr. «Hâtons-nous d'aller après lui.»
(3) Hastañ a-fo : se dépêcher.
●(17--) FG II 23. pa haster a fo.
●(1857) CBF 20. Hast affo 'ta ! tr. «Dépêche-toi donc !» ●(1870) FHB 280/149a. Kaoze eta, brichin, hag hast affo. ●(1878) EKG II 50. Kement-se a lakea ac'hanoun da hasta a-fo. ●79. Mevellien Paol Inisan a hastaz a-fo dastumm an tammou. ●180. Anna ha Mari a hastaz a-fo digas d'ezhan ar pez a c'houlenne.
II. V. tr. d.
(1) Presser, hâter (qqn de faire qqc.).
●(1846) BAZ 304. evit hasta ar Pap Paol pempet da ganoniza al labourer santel-ma.
●(1926) FHAB Mae 196. Met lavaret a reont ivez e c'heller (...) asta ar yer da zefi.
(2) Hastañ e dizh, e herr, ar paz : presser l'allure, hâter le pas.
●(1849) LLB 170. Ol é hastant er paz, ol é kerhant herrus. ●(1860) BAL 13. ar pez a ra dezo asta o ziz ac o err etrezec eno.
(3) =
●(1911) BUAZperrot 542. evit her pedi da hasta e gefridi.
(4) Hastañ ar marv : précipiter, hâter, brusquer la fin.
●(1790) MG 186. M'hou ç'avertiss é general, é hès mil-moyand de hastein hur marhue hac hani er-ré-ral. ●187. Cablus vér é hobér en treu-ze ha paud-aral , dré ma heèllant hastein er marhue. ●190. én ur obér domage d'en nessan én é gorv, hac en ur hastein é varhue. ●415. Rac anfin, n'en dai permettét de zén revinnein é yéhæd ha hastein é varhue.
(5) [devant un v.] Se hâter de.
●(1850) MOY 156. Lest ho contadellou hac hastit labourat. ●(1871) GBI II 380. Hastet enaoui golo binniget, tr. «Hâtez-vous d'allumer la chandelle bénite.» ●(1897) EST 58. Peb néouréz e hast dibun hé gourhedad.
●(1902) PIGO I 181. Fe, c'houi 'lar, ar re-all a hastaz ober evelti. ●(1955) STBJ 207. Marianna a hastas displua ar gwayed.
III. [devant une subord. amenée par «ma»] =
●(1860) BAL 172. Vardro anter-noz e astas ma vize roed deza an induljansou.
IV. V. pron. réfl. par erreur En em hastañ : se hâter.
●(1464) Cms (d’après GMB 314). enem hastaff.
●(1732) GReg 289a. Diligenter, se diligenter, tr. «èn hem hasta.»
●(1838) OVD 146. dré hum hastein rai, é treboulér er ræson. ●(1877) EKG I 196. Pep hini en em hastaz da gempen he fuzil. ●(1889) SFA 120. An A. n'Eskop en em hastaz d'er sevel enn he za.
●(1936) PRBD 37. Pa ne c'helle rei lojeiz da gên, ec'h en em hastas da zisken.