f. –où, godilli
I. (habillement)
(1) Poche.
●(c.1500) Cb 21b. [bara] g. panetiere. b. godell : pen en lech ma douguer an bara. ●(1633) Nom 119a. Hippopera, bulga : male, malette, bougette, pochette : mal, maleten, bougeden, godel.
●(1659) SCger 150b. godel, tr. «pochette.» ●(1732) GReg 733b. Poche de haut de chasse, d'habit, tr. «Godell. p. godellou.» ●(1752) PEll 348. Godell, Poche d'habits, pochette.
●(1847) MDM 367. petra eo ar paper-se a zo o vont da goll eus da c'hodell ? ●(1868) GBI II 346. Glazarded zo em godello, tr. «j'ai des lézards (argent) dans mes poches.» ●(1889) ISV 452b. Em godellou ho lacafen.
●(1902) PIGO I 155. E zaou zorn en e c'hodello. ●(1903) MBJJ 27. klenkan anean en e c'hodel. ●(1903) BTAH 287. daouarn em godilli. ●(1905) BOBL 04 février 20/1c. da garga o godilli. ●(1908) PIGO II 8. 'n eur flouran gant e zorn kof ar yalc'h en e c'hodel. ●(1909) FHAB Gouere 197. kuzet er c'hodel.
(2) fam. Godell laer : poche intérieure.
●(1879) ERNsup 154. godel laer (krañpoas), poche intérieure d'une veste, Trév[érec].
(3) Den e c'hodelloù : accapareur, avare.
●(1879) ERNsup 170. un avare, un accapareur (...). On dit encore eun den he c'hodell(o), Trévérec, (petit Trég[uier].
(4) par ext. Ourlet.
●(1895) GMB 149. On dit de même à Trévérec godey ourlet, et à Pédernec bouc'halh, hache, pour godel, bouc'hal, à cause des pluriel godeyo, bouc'halho.
(5) Mont d'e c'hodell : mettre la main à la poche pour en prendre de l'argent.
●(1889) ISV 492. An tremeniat, ep chipotal, a ia d'he c'hodel, hag a laca pemp lur varnugent var an daol.
(6) Interj. Chantre godellig !
●(1876) TDE.BF 235b. Chañtre-godellik ! tr. «Interjection qui se prononce, m'a-t-il semblé, dans la bonne humeur, et qui a le même sens que chañtre, morbleu.» ●(1890) MOA 145a. Sac à mille bombes, tr. «chantre-godellik ! (T[régor]).» ●187a. Corbleu ! Imprécation, ou sorte d'interjection, tr. «chantre-godellik !» T[régor].
II. (technique) Frette de roue.
●(1744) L'Arm 342b. Roue (...) Frette ou cercle de fer, sur le bout, vers le chateau, tr. «Quêrle. m.» Frette de l'autre bout, tr. «Godeêll.. leu. f.»
III.
(1) Komz evit e c'hodell : parler pour son propre compte.
●(1889) ISV 462 (L) G. Morvan. Ar re ma ta a gomze pephini evit he c'hodel.
(2) Sachañ d'e c'hodell :
●(1949) KROB 20/23. e-lec'h sacha d'o godell, eo ret dezo bremañ sellet a dost ouz an arc'hant.
(3) Ober godell : s’enrichir.
●(1954) VAZA 175 (T) *Jarl Priel. Rak n'eo ket gant va gopr soner am bije graet godell. ●(1957) AMAH 24 (T) *Jarl Priel. Met den ne rae gwad fall peogwir e c'hellemp ober godell gant daou c'hopr. ●71. Bep miz he deveze 'ta daou c'hopr da lakaat en he yalc'h, hini he fried hag hec'h hini, hag e-giz-se e c'hellas ober godell. ●(1978) PBPP 2.1/216 (T-Plougouskant). Graet en deus godell, tr. J. le Du «il s'est fait de l'argent /lit. de la poche/»
(4) Lakaat e seulioù en e c'hodell : voir seul.
(5) Lakaat e votoù en e c’hodelloù : voir botoù.