f./m. –ioù
I.
(1) Gloire.
●(1464) Cms (d’après GMB 260). gloir. ●(1499) Ca 92b. Gloar. g. gloire. ●(1505) Vc 22. dan drindet gloar a letany, tr. «A la Trinité, gloire et joie céleste.» ●(1575) M 280. Depouillet ouff am gloar, tr. «Je suis dépouillé de ma gloire.» ●3550. hep esgoar en gloar, tr. «sans douleur, dans la gloire.» ●(1576) Cath p. 16. rac hennez eo ma holl gloar, tr. «car celui-là est toute ma gloire.» ●(1621) Mc 49-50. ez dleomp esperiff (…) ez aquisitom gloar an Barados.
●(1659) SCger 62b. gloire, tr. «gloar.» ●86b. orgueil, tr. «glouar.» ●(1687) MArtin 3. Gant gloar ha gant superbité. ●(1732) GReg 11a. Acquerir de la gloire, tr. «Déllezout gloar.» ●(1767) ISpour 86. er miserable gloër ha brasonni-zé. ●250. é-ma foüenhùet hou calon guet er gloëre. ●(1792) HS 39. Er braguereah hac er gloër.
●(1829) CNG 84. Guet er Gloër e talp é galon. ●(1849) LLB 742. Kolet hi des hé gloer hag ol hé brawité. ●(1860) BAL 192. evit miret ouz ar c'hloar-vean, ac humplaat atao. ●(1862) JKS 292. A-vreman e karfac'h kaout ar c'hloar. ●(1884) MCJ 124. assehuel baniél gloér en Eutru Doué. ●(1894) BUZmornik 430. ne oa ar c'hloar hag ann danvez-se nemed avel ha moged.
●(1907) PERS 180. bet en euz perz e gloar he vignon. ●(1912) MMPM 31. roït dezan ar c'hloar da bep birviken. ●59. eur c'hloar heb he far. ●(1913) FHAB Ebrel 99. varlerc'h trubuilhou gwener ar Groaz e kav atao gloariou ar Zul-Fask.
(2) Kemer gloar (gant) : s'enorgueillir de.
●(1825) COSp 134. ne huès quet muioh a ræson de guemer gloër ha vanité. ●(1856) GRD 196. Perac é queméret-hui gloër guet-hou ?
●(1905) IMJK 102. Eit kement-sé ne geméret ket gloér. ●(1907) VBFV.fb 36b. enorgueillir (s'), tr. «kemér gloér.» ●(1988) TOKO 99. Me eo am-eus digarez da gemer eun tamm gloar.
(3) Tennañ gloar eus : tirer gloire, se faire gloire de.
●(1911) BUAZperrot 118. perak tenna gloar anezan.
(4) Mont e gloar gant udb. : tirer gloire de qqc.
●(1955) STBJ 58. Ar re-ze, e gwirionez, a oa dilhad gwaz ! Mont a ris e gloar ganto, evel ma lavare ma maeronez, ken laouen ha me, a gredan, ouz ma gwelout gwisket ken kran.
II. (religion)
(1) Gloire éternelle.
●(1727) HB 494. an erres eus ar c'hloar da zonet.
●(1856) GOB 107. Galhuet m'inean d'er gloér ha joé / E hoès d'emb preparet én né.
●(1911) BUAZperrot 539. holl-skedus eus gloar ha dudiou ar baradoz.
(2) Rentañ gloar da Zoue : rendre gloire à Dieu.
●(1907) AVKA 225. Hag oll ar bobl, hag a oa bet test deus ar burzud, a oe a vouez ganthan evid renta gloar da Doue.
(3) Mont d'ar c'hloar : aller au paradis.
●(1978) LLMM 188/178. Sant Gweltaz ne voe ket pell oc'h adreiñ buhez d'an daou gorf, rak ne oa ket deut o eur da vont d'ar c'hloar.