v.
I. V. tr. d.
(1) Dépecer, mettre en pièces plus ou moins grosses.
●(1499) Ca 72a. Draillaff. g. despecier decouper.
●(1659) SCger 56b. fendre, tr. «drailla.» ●64b. hacher, tr. «drailla.»
●(1868) KTB.ms 14 p 179. o trailla skillo da ober tan.
●(1911) BUAZperrot 70. lakât al loened gouez da zrailha ac'hanout.
(2) Mâcher, manger.
●(1910) MAKE 60. o trailha avalou ken na vije eat skuiz ha kleret o dent.
(3) Débiter (des paroles, des prières, etc.).
●(1869) FHB 240/242a. Ar bedenn diouz ar mintin ha diouz noz (...) na reer nemed ho drailla pe ho galoupat. ●(1882) BAR 220. bressa ha drailla eur maread pedenou gant eur speret o redek du-ma du-hont. ●(1891) MAA 9. drailla ha selaou komzou goullo, hag alies siouas diotachou.
●(1903) MBJJ 258. eur bagad Arabed (...) hag a drailh pedenno gant eur vouez garmus. ●(1911) SKRS II 194. drailla eun tamm pedennik. ●(1915) MMED 67. drailla kals Pateriou. ●(1928) FHAB Ebrel 122. da zua gand an naon ha da zrailha pedennou. ●(1951) LLMM 25/75. Petra an diaoul a drailhez din, penn avelet ? ●(1955) STBJ 93. drailhet eun tammig pater.
(4) Bredouiller dans une langue, mal parler une langue.
●(1955) VBRU 44. Chomet e oa e Varsovia va beajour-kenwerzh, ur glakenn vat anezhañ ha ne felle dezhañ drailhañ nemet galleg.
(5) Drailhañ ur ger bennak : bredouiller quelques mots.
●(1906) KANngalon C'hwevrer 40. Ar paour keaz Callet, lostok dirag an Aotrounez-ze, a glaskaz drailla eur ger bennag. ●(1929) FHAB C'hwevrer 64. Ar paour kêz den spountet a zrailhas eur ger bennak.
(6) Mal prononcer, massacrer (une langue).
●(1909) FHAB Gwengolo 271. drailha eur briz-c'halleg-saout bennak. ●(1954) VAZA 125. o trailhañ ur brezhoneg ken garv ma n'intenten ket al lodenn vrasañ eus o c'homzoù...
(7) Drailhañ langaj, traoù, kaozioù : bavarder, cancaner.
●(1896) GMB 351. pet[it] Trég[uier] drayañ langach, tr. «babiller, bavarder.»
●(1927) GERI.Ern 120. drailha traou, tr. «cancaner, fam.» ●(1968) BRUD 30/13. a-greiz ma veze he zad war e orloh o trailla kaoziou ganin.
(8) Mal prononcer, mal dire.
●(1911) BUAZperrot 102. Gwell eo, a lavare, beza divorfil, da gana eur psalm hebken, eget n'eo drailha kant, gant eur spered morgousket.
(9) [au passif] Éreinté, brisé (par le travail, la maladie).
●(1841) IDH 185. hui e huélé hou tad hag hou mam draillet guet el labour.
●(1905) DIHU 4/71. ur héh peur draillet guet er guéndr.
(10) Casser, briser, hacher.
●(1818) HJC 154. rangennet e oai bet, ha ion en doai briset i liameu ha draillet i rangenneu. ●(1857) HTB 2. minsat ha drailla a re oll kement a vije laket entre he zaouarn. ●(1874) FHB 488/143b. Abenn dek munud emgann guerniou ar Sybil a ioa draillet ha discaret oll.
●(1907) PERS 162. edot o trailla an arrebeuri. ●(1911) DIHU 66-67/187. Nen det ket ré fonapl : tuginein ha draillein e hreet hou karrikel !
(11) Mordre.
●(1970) GSBG 182. (Groe) drailh, tr. «mordre.»
(12) Mettre en pièces, dévaster, hacher.
●(c.1680) NG 1696-1697. E crouhen dispennet / Draillet guet scourgerieu. ●(c.1718) CHal.ms i. charcuter, tr. «hisquennein, draïllein.»
●(1907) PERS 127. eur bar grizill spountuz a zrailhaz an eost hanter zare.
(13) =
●(1728) Resurrection 165-166. Me voellas ecorf sacr draillet gant ar foettou / Quingnet ha rebuffet diuoar ehol vemprou.
●(1878) EKG II 183. Eun tamm ruilladenn a reaz [ar c'houeriad], mez goude-ze en ne finvaz ken… Drailhet oa he gorf !
●(1919) BUBR 10/265. Bep gwech ma'z eo aet d'ar voched ez eo bet drailhet gant o mindrailherezed.
(14) Drailhañ e gorf : gesticuler.
●(1907) VBFV.fb 48a. gesticuler, tr. «draillein é gorv.»
(15) Défaire.
●(1831) RDU 75. pe vehér é clasq draillein en Urh.
●(1904) DBFV 68a. drailhein, drailh, v. a., tr. «défaire (un mariage).»
(16) Drailhañ e spered : se mettre l'esprit à la torture.
●(1909) BLYA 19. achu ho peus, potred, / Da glem ha da dermal, da drailha ho spered ?
(17) (agriculture) Drailhañ havr : défricher.
●(1960) EVBF I 335. Outre les expressions données plus haut, on trouve encore, pour «défricher» : (…) drailha-haor, Huelgoat (avec une marre appelée drailh-haor).
II. V. intr.
(1) Se casser.
●(c.1680) NG 17-18. Er main (…) / E cals a pehieu a draillou.
●(1910) MAKE 75. ne gleved nemet mein o trailha.
(2) =
●(1955) STBJ 175. e santen ive ma glin o trailha.
(3) Dépecer.
●(1893) IAI 24. Sant Ignas, eskob Antioch a voe taolet d'al loened da zrailla.
III. V. pron. En em zrailhañ.
(1) V. pron. réfl. (en plt de la mer) =
●(1891) RDTp 651. Entre ces murailles, la mer se soulève en lames hautes et courtes ; elle se broie, en hem zraill.
(2) V. pron. réci. (en plt de personnes) Se massacrer.
●(1872) GAM 36. C'houi a gaffe ho pliadur o lakat ho kerent, ho tud, d'en em zrailla ?
●(1920) AMJV 117. Ar Vam ne c'helle ket miret ouz an dud d'en em zrailla ha d'en em laza. ●(1937) TBBN 57. é léh hum zraill étrézé.