f. –où, bouzelloù
I. (anatomie)
(1) Boyau.
●(1464) Cms (d’après GMB 77). Bouzellov, boyaux. ●coezaff en bouzellou. (d’après GMB 112). ●(1499) Ca 25a. Bouzellou. g. boyaulx. ●39b. Coezff en bouzellou. g. enfleure es entrailles. ●(c.1500) Cb. g. la bourse des boeyaulx. b. yalch an bouzellou. ●(c. 1501) Lv 231/3. bozelen gl. lien. ●232/4. bozelen gl. intestina. ●(1633) Nom 22a. Intestina : boyaux, les entrailles : bouzellou, an entraillou. ●Mesenterium : le milieu des boyaux ou entrailles : an creïs ves an bouzellou.
●(1659) SCger 133b. bouzellou, tr. «boyaux.» ●(1744) L'Arm 32b. Boïau, tr. «Boelleenn.. boelleu. f.»
●(1849) LLB 1320. de hober boleu moen ha de dakenéein. ●(1867) MGK 99. Gant eur vouzellen oan. ●bouzellou ein.
●(1902) PIGO I 182. bouzellou hag eskern. ●(1904) DBFV 25b. boellen, f. pl. boelleu, boleu, tr. «boyau, intestin.» ●(1907) AVKA 136. Ze na da ket beteg ar galon, mad a diskenn er bouc'helo.
(2) Bouzellenn lart : (?) panse (?).
●(1633) Nom 59b. Omasum : panse, ou le gras boyau : an bouzellen lard.
(3) Poan vouzelloù, droug bouzelloù : mal au ventre.
●(1868) KMM 66-67. Poan vouzellou, distôler, dislonca poezon. ●(1896) HIS 79. Krogein e hras én hon un droug boelleu.
(4) fam. Foeltr-bouzelloù : énorme repas.
●(1982) TKRH 23. Ar pred-eured 'oa bet ur foeltr-bouzelloù.
II. (pathologie) Diskenn-bouzelloù : hernie.
●(1744) L'Arm 449b. Hernieux, tr. «Péhani enn-déss unn disquênn boailleu.»
●(1870) FHB 308/376a. Eun disken-bouzellou en doa.
●(1911) BUAZperrot 133. eur c'hrouadur klanv gant an diskenn-bouzellou. ●(1914) DFBP 167b. hernie, tr. «diskenn-bouzellou.» ●(1925) DIHU 172/340. Ur pautr en doé un dichen boelleu hag e hré poén vras dehon. ●(1932) BSTR 82. eun diskenn bouzellou a rea d'in poan.
III. sens fig. Pneu.
●(1908) DIHU 34/62. boellenneu Michelin. ●(1916) KZVr 187 - 01/10/16. Fuan a ra boellen ma marc'h-houarn, tr. «mon pneumatique est crevé (Even).»
IV. (blason populaire) Bouzelloù gris :
●(1911) DIHU 70/240. Karnagiz, èl paud aral e zou Foèuerion ha guehavé Tud aùelet, er péh e zou ur sord péchanj. Lod aral e lar, ne houian ket perak, Karnagiz boelleu gris !
V.
(1) Ober bouzellenn voan : se passer de nourriture. Cf. ober kofig moan.
●(1866) FHB 58/46b J.V.. Ar c'hi kez ! koll reaz he boan; / Red mad oué ober bouellen voan.
●(1935) ANTO 39 (T) *Paotr Juluen. Paotred o zriouec'h pred kig sal ar sizun hep konta ar gwener; hag a ya fall pa glevont komz eus vijel, pe pa lavar d'ezo ar medisin ober bouzellenn voan. (+94, 97). ●(1942) VALLsup 102. Jeûner, tr. F. Vallée «ober bouzellenn voan fam.» ●(1955) STBJ 15 (K) Y. ar Gow. Darn anezo, skuiz oc'h ober bouzellenn voan hag o pilpasat er pri hag er vouilhenn... ●2O4. Ne bade ket pell ar moneiz etre daouarn etre daouarn an daou ganfart hag alïes, moarvat, e veze dao dezo ober bouzellenn voan.
(2) Kaout ur vouzellenn laosk : avoir faim.
●(1973) SKVT ii .
(3) Bezañ erru ruz e vouzellenn : avoir faim.
●(1971) BAHE 68/22 (T). Erru eo ruz va bouzellen, da lavarout eo, naon am eus.
(4) Ober ur skoulm er vouzellenn : voir skoulm.