m. –ioù
I.
(1) Tombe.
●(1499) Ca 21a. Bez. g. sepulcre. ●Bez nobl. g. sepulcre precieux ou noble ou sumptueux monument ou sepulture comme des roys. ●(1575) M 203. Sell diff ho relegou, ho bezyou hep paoues, tr. «Regarde-moi leurs reliques, leurs tombes sans cesse.» ●(1633) Nom 199a. Sepulchrum, sepultura, monumentum, tumulus, bustum : sepulchre : sepulchr, vn bez, monumant. ●Vrna : tombeau : vr bez.
●(1659) SCger 118b. tombeau, tr. «bez, p. iou.» ●(1732) GReg 927a. Tombeau, tr. «Bez. p. bezyou. (Treg[or] be. p. beyo. (Van[netois] be. p. beyéü.»
●(1804) RPF 97. ol er Byeu e zigueorou. ●(1838) CGK 19. nin mui, var o bezio. ●(1867) MGK 2. e-kreiz ho besiou. ●(1877) BSA 218. ma en em gavomp dija eharz ar bez.
●(1904) DBFV 19a. bé, m. pl. ieu, tr. «tombeau.»
(2) Maen-bez : pierre tombale.
●(1633) Nom 199. Cippus, menfa : la pierre du sepulchre : vn mæn bez.
●(1732) GReg 927a. Tombe, pierre tombale, tr. «Mæn-bez. p. mein bez.»
●(1866) SEV viii. Nemet eur mean-bez-bennag a lavarfe piou ez eo bet ann den-ze.
●(1902) PIGO I 171. evel mein beziou. ●(1903) BTAH 7. Eur mean-bez hepken, er vered, / A lâr int eat 'kuit da viken ! tr. «Seule une pierre tombale, au cimetière, avertit leurs frères qu'ils sont partis pour toujours.»
(3) Kavell-bez : tombe.
●(1907) FHAB Kerzu 315. ha 490 kaset d'ar c'havel bez. ●(1911) BUAZperrot 164. Miret a eure e werc'hded adalek e gavel badiziant betek e gavel bez. ●205. tremen a raïmp hag an dra-ze a vezo dizale, rak eus kavel-badiziant n'eus forz piou d'e gavel-bez, n'eus ket a hir hent. ●871. edoug hor buez penn da benn, eus ar c'havell-badeziant d'ar c'havel-bez.
(4) Marc'h-bez : catafalque.
●(1990) TTRK 194. E-lec'h kouezhañ war vein an iliz e kouezhas war ar marc'h-bez.
(5) Kas d'ar bez : mettre en tombe.
●(1835) AMV 29. A gant a hini a zo bet guelet ho vont da gousquet leun a yec'het, pere, en deiz var-lerc'h, a so bet caset d'ar bez ! ●(1859) MMN 122. eun tad a famill pini a gasseur d'ar bez. ●(1868) FHB 156/412a. d'o liena, d'o c'hass d'ar bez ! ●(1877) EKG I 32. pa vez o kas he dad, he vamm pe he bried d'ar bez...
●(1911) BUAZperrot 75. eun niver bras a bayaned a oa o kas d'ar bez, korf eur pôtr yaouank. ●(1914) FHAB Meurzh 68. d'an 12 a viz gwengolo 1858 en devoue ivez ar c'hlac'har d'he c'has d'ar bez.
►sens fig. Tuer.
●(1911) BUAZperrot 274. an dersien dom a gasas eleiz a dud d'ar bez.
(6) Diskenn er bez : mourir.
●(1911) BUAZperrot 110. alies an tad hag ar vamm, o devez ar rann-galon araok diskenn er bez. ●(1911) SKRS II 71. He enebourien 'zo diskennet er bez an eil varlerc'h egile.
II.
(1) Bezañ re dost e vez d'e gavell : être trop jeune pour mourir.
●(1907) DRSP 65 (L) Y.-V. Perrot. Ne fell ket d'in mervel / C'hoaz, re dost e kavan eo va bez d'am c'havel.
(2) Bezañ sioul evel ur bez : être très calme, tranquille.
●(1880) ANN 101 (T) N. Kellien. Pa gresk ar mor d'ann abarde, / Deu sioul ann aod 'vel eur be, tr. «Lorsque monte la mer, le soir, -- la grève devient silencieuse comme une tombe.»