Devri

ratre

ratre

f. & adv.

I. F.

(1) État, situation.

(1890) MOA 250a. État, situation, tr. «ratre C[ornouaille].»

(1931) VALL 275b. État plus spécialement bon, tr. «ratre f.» ●(1994) BRRI 85. Rust e skoe ar ratre amañ, kredapl.

(2) Ratre fall : mauvais état.

(1931) VALL 194b. Délabrement, tr. «ratre fall

(3) Ratre vat, vrav : prospérité.

(1931) VALL 600a. Prospérité, tr. «ratre-vat, -vrao f.»

(4) Ratre zo gant ar mor : la mer est grosse.

(1732) GReg 616b. La mer est grosse, Leon. tr. «ratre a so gad ar mor

(5) Diouzh ratre ub. : à la façon de qqn.

(1931) VALL 290a. à ma façon, tr. «diouz va ratre L[éon].» ●446b. à la manière, tr. «diouz (dioc'h) ratre L[éon].»

II. Adv.

A. E-ratre.

(1) E-ratre vat, e-ratre vrav : en bon état.

(1872) ROU 83. En bon état, tr. «E ratre vad

(1927) GERI.Ern 501. ratre f. : e ratre vat, vrao, tr. «en bon état.» ●(1931) VALL 275b. en bon état, tr. «e ratre (vat).»

(2) Bezañ e-ratre : être en bon état.

(1874) FHB 505/276a. an diaoulou eta a rea ho fourchas. Pephini a spure he armou, hag a vele hag hi a ioa e ratre.

(3) Bezañ e ratre : être prêt.

(1915) MMED 9. hag en dervez kenta a viz mae, ar Miz Mari a ioa e ratre.

(4) Lakaat e-ratre : préparer.

(1889) ISV 341. Re a draou en doa da renca ha re a urziou da rei d'he vartoloded evit lacat pep tra e ratre.

(5) Lakaat e-ratre (vat) : mettre en bon état.

(1869) FHB 215/42a. laket e di e ratre.

(1931) VALL 275b. mettre en bon état, tr. «lakaat e ratre (vat).»

(6) En em lakaat e-ratre : se préparer.

(1870) FHB 266/39a. red eo ato gouscoude en em lacat e ratre.

(7) Derc'hel e-ratre : maintenir en bon état.

(1874) FHB 515/353a. ar pennad hent-ma zo dalc'het e ratre. ●(1889) ISV 397. carget gant an Aotrou da zioual an ti ha d'he zelc'her e ratre evit ma c'helje ar perc'hen dont di pa garje.

(1931) VALL 264a. Entretenir en bon état, tr. «derc'hel (…) e ratre (vat).»

(8) Dont e-ratre vat, e-ratre vrav : venir en temps opportun.

(1927) GERI.Ern 501. ratre f. : e ratre vat, vrao, tr. «(venir) en temps opportun.»

(9) iron. Bezañ e-ratre vat : être ivre.

(1876) TDE BF 538a. En termes ironiques, en parlant d'un ivrogne, on dit : E ratre vad ema ! il est dans un bel état ! ●(1890) MOA 250a. Il est dans un bel état (par ironie, en parlant d'un ivrogne), tr. «E ratre vat ema (C[ornouaille]).»

B. A-ratre : en bon état.

(1931) VALL 275b. (tenir) en état, tr. «a ratre.» ●(1944) PIKA 17. Eston e kave memes tra e teufe Mari Vrignou a-benn da zerc'hel he zi hag i o-daou a-ratre evel ma rae gant e bae tommer. ●(1974) ISHV 141. pep tra ret da zerc'hel ar savadurioù a-ratre.

Ce site utilise des cookies pour son fonctionnement.En savoir plus...